Tech-trends in het onderwijs 2024
De start van een nieuw kalenderjaar is voor trendwatchers het ideale moment om vooruit te blikken. Wat kan je dit aankomende jaar verwachten op het gebied van technologische ontwikkelingen in het onderwijs en hoe speel je hier als onderwijsprofessional op in?
Volgens Kennisnet zijn er 4 grote trends op het gebied van technologische innovatie in het onderwijs die we in de gaten moeten houden:
- Overloop van de virtuele en fysieke wereld
- Werken met kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI)
- De veranderende interactie tussen mens en machine
- De hang naar een nieuwe digitale publieke ruimte
We lichten hieronder elke trend toe (❓) en geven tips voor jou als onderwijsprofessional om je hierop voor te bereiden (✅).
1. Overloop van de virtuele en fysieke wereld
❓ Technologie is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. De fysieke kan niet meer zonder de virtuele wereld (denk aan het gebruiken van Google Maps als navigatie onderweg), maar andersom zien we de virtuele wereld ook steeds meer onze fysieke wereld binnentreden (simulatieomgevingen, VR-brillen en allerlei sensoren).
✅ De implementatie van de virtuele in de fysieke wereld en andersom geeft nieuwe mogelijkheden, zoals hybride vormen van lesgeven. Tegelijkertijd is de wrijving die technologie veroorzaakt een agendapunt geworden. In de klas, maar ook met het team, ontstaan discussies over bijvoorbeeld het gebruik van smartphones in de klas en de bescherming van gegevens wanneer met digitale implementaties wordt gewerkt. Maak er daarom een agendapunt van!
2. Werken met kunstmatige intelligentie (artificial intelligence, AI)
❓ Kunstmatige intelligentie beïnvloedt ons privéleven al enorm. Denk aan slimme algoritmen die voorspellen welke film of muziek je graag luistert op basis van jouw kijk/luistergedrag. In 2024 gaat AI niet alleen in het privéleven maar ook op de werkvloer meer een rol spelen.
✅ AI wordt vaak als beangstigend gezien, maar biedt ook zeker mogelijkheden, juíst in het onderwijs. Het kan taken uit handen nemen, waardoor de leerkracht meer tijd en ruimte krijgt voor aandacht voor de leerling. AI kun je nu bijvoorbeeld al inzetten voor gepersonaliseerd leren, maar ook voor het maken van analyses en werving van personeel. Blijf hierbij wel altijd alert: laat AI je ondersteunen, maar behoud zelf de controle.
3. De veranderende interactie tussen mens en machine
❓ Machines worden steeds menselijker. Apparaten ontvangen meer data en kunnen oplossingen steeds beter laten aansluiten op onze belevingswereld. De manier waarop wij communiceren met machines verandert hierdoor.
✅ De menselijke manier van communiceren met robots komt ten goede aan bijvoorbeeld leerlingen met een afstand tot school. Denk bijvoorbeeld aan de robot in de klas waardoor de langdurig zieke leerling toch 'aanwezig' kan zijn. Voor leerlingen kan het echter ook lastig zijn om het verschil te weten tussen contact met andere mensen en met zogenaamde chatbots. Zo laaide er vorig jaar een fikse discussie op over de chatbot van Snapchat. Maak dit onderwerp bespreekbaar in de klas.
4. De hang naar een nieuwe digitale publieke ruimte
❓ Op openbare voorzieningen waarvan iedereen gebruikmaakt zoals openbare omroepen (NPO) en het openbaar vervoer heeft het publiek inspraak. Deze democratische besluitvorming gebaseerd op de voorwaarden die de maatschappij stelt, wordt gemist bij digitale technologie. We hebben er geen 'grip' op, maar zouden dit wel graag hebben, omdat het inmiddels als openbaar wordt ervaren.
✅ Platforms als social media worden niet met medezeggenschap van het onderwijs of jongeren ontwikkeld. Dat wil zeggen, nóg niet. De ontwikkeling en implementatie van technologie in de openbare sector staan op de overheidsagenda. Pak als onderwijsprofessional de ruimte voor inspraak bij de overheid om te delen hoe digitale ontwikkeling haar weerslag heeft op het onderwijs.